Σύμφωνα με δημοσίευμα του τουρκικού ιστότοπου Diken, η πλειονότητα των πολιτών είναι αντίθετη με τα σχέδια του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για την κατασκευή της διώρυγας στην Κωνσταντινούπολη.
Τα αβάσιμα επιχειρήματα της Τουρκίας για την αποστρατικοποίηση των νησιών
Συγκεκριμένα σε μία έρευνα που πραγματοποίησε τον Μάρτιο η εταιρία δημοσκοπήσεων MetroPoll, το 45.4% των ερωτηθέντων είναι αντίθετο με την κατασκευή της διώρυγας, ενώ μόλις το 38,5% τάσσεται υπέρ των μεγαλεπήβολων σχεδίων του Τούρκου προέδρου.
Η διώρυγα της Κωνσταντινούπολης
Το συγκεκριμένο μεγαλόπνοο και υπερβολικά φιλόδοξο σχέδιο του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανακοινώθηκε το 2011 και περιλαμβάνει την κατασκευή μίας διώρυγας μήκους 45 χιλιομέτρων, η οποία θα συνδέει τη θάλασσα του Μαρμαρά με τη Μαύρη Θάλασσα κατά μήκος του Βοσπόρου και υπολογίζεται ότι θα κοστίσει περίπου 9,2 δισεκατομμύρια δολάρια. Το συγκεκριμένο σχέδιο έχει δημιουργήσει οξύτατες αντιδράσεις τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, αφού θέτει εν αφμιβόλω τη συνθήκη του Μοντρέ του 1936.
Οργανώσεις επαγγελματιών, μη κυβερνητικές οργανώσεις αλλά και ο Δήμος της Κωνσταντινούπολης έχουν εναντιωθεί στο συγκεκριμένο έργο αφού υποστηρίζουν πως, η διώρυγα αυξάνει τον κίνδυνο σεισμών, θα πλήξει ακόμα περισσότερο τις τελευταίες εστίες πρασίνου στην πόλη ενθαρρύνοντας την ανεξέλεγκτη δόμηση και θα προκαλέσει ζημιά στη θαλάσσια ζωή στη θάλασσα του Μαρμαρά.
Στις 7 Απριλίου, ο Ερντογάν ανακοίνωσε ότι οι εργασίες θα ξεκινήσουν σύντομα, προσθέτοντας ότι η κυβέρνηση θα προχωρήσει παρά την έντονη κριτική.
Μάλιστα στις δηλώσεις του Ερντογάν που παρατίθενται στην εφημερίδα Cumhuriyet, αναφέρεται ότι έχουν ολοκληρωθεί όλες οι προετοιμασίες έχουν ολοκληρωθεί και ότι το καλοκαίρι θα πραγματοποιηθεί τελετή για την έναρξη των εργασιών.
Το καθεστώς των Στενών του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων, καθορίζεται από τη συνθήκη του Μοντρέ του 1936. Εάν η Τουρκία προβεί στην κατασκευή της διώρυγας τότε μία τέτοια ενέργεια θέτει εν αμφιβόλω τη συγκεκριμένη συνθήκη, σε μία εποχή που το κλίμα έχει ήδη οξυνθεί στη Μαύρη Θάλασσα, εξαιτίας της αύξησης των εντάσεων στις σχέσεις Ρωσίας Ουκρανίας.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν σε επικοινωνία που είχε πριν δύο εβδομάδες στις 9 Απριλίου με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, είχε επισημάνει τη σημασία της διατήρησης η Συνθήκης του Μοντρέ ως έχει.
«Σε σχέση με τα σχέδια κατασκευής από την Τουρκία της διώρυγας της Κωνσταντινούπολης από ρωσική πλευράς δόθηκε έμφαση στη διατήρηση, με στόχο τη διασφάλιση της περιφερειακής σταθερότητας και ασφάλειας, του ισχύοντος καθεστώτος των Στενών του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων σύμφωνα με τους όρους της Συνθήκης του Μοντρέ του 1936», είχε αναφέρει η ανακοίνωση του Κρεμλίνου για τη συνομιλία των δύο ηγετών.
Η συνθήκη του Μοντρέ
Η Συνθήκη του Μοντρέ ή Συνθήκη για το καθεστώς των Στενών (Montreux Convention Regarding the Regime of the Turkish Straits), είναι συνθήκη η οποία αφορά στο καθεστώς των Στενών του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων. Η συμφωνία, η οποία υπογράφηκε το 1936, παραχωρεί τον έλεγχο των Στενών του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων στην Τουρκία και ρυθμίζει την στρατιωτική δραστηριότητα στην περιοχή.
Η σύμβαση παραχωρεί στη Τουρκία τον πλήρη έλεγχο των Στενών και εγγυάται την ελεύθερη ναυσιπλοΐα από τα μη στρατιωτικά πλοία σε καιρό ειρήνης. Οι όροι της σύμβασης αποτέλεσαν πηγή διαμάχης για χρόνια, κυρίως όσον αφορά τη διέλευση πολεμικών σκαφών της Σοβιετικής Ένωσης από τα Στενά στη Μεσόγειο Θάλασσα.
Υπογράφηκε στις 20 Ιουλίου 1936 στην ελβετική πόλη Μοντρέ. Τέθηκε σε ισχύ στις 9 Νοεμβρίου, 1936 και καταχωρήθηκε στην Κοινωνία των Εθνών στις 11 Δεκεμβρίου 1936. Eξακολουθεί να ισχύει μέχρι σήμερα, με ορισμένες τροποποιήσεις.
Πηγή: Reader.gr